تاثیر اعتیاد به شكر روی مغز؛
شكر برای مغز حكم ماده مخدر دارد!
مطب نما: یك مطالعه جدید نشان داده است كه قند، درست مثل داروهای اعتیاد آور بر سامانه پاداش مغز تأثیر می گذارد.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا و به نقل از نیو اطلس، تحقیقات زیادی به ایجاد یك تصویر روشن از رابطه بین قند و سامانه پاداش مغز كمك كرده است، بااینكه هنوز شكاف های زیادی برای پر شدن وجود دارد.
حالا دانشمندان دانماركی با انجام آزمایشاتی روی خوك ها و توجه به اینكه چرا مدار پاداش مغز پس از مصرف شیرینی جات روشن می شود، در مورد چگونگی تغییر شكل شیمیایی مغز به اطلاعات بیشتری دست یافته اند.
این تحقیق توسط دانشمندان دانشگاه "آرهوس"(Aarhus) دانمارك انجام شده است. پژوهشگران می گویند استفاده از خوك ها بجای مدلهای معمولی حیوانات برای پیشرفت درك آنها از ارتباط بین مصرف قند با مغز انجام شده است.
این تحقیق همین طور برای جلوگیری از طیف وسیعی از شاخصهای دیگر مانند بازی های ویدئویی، رابطه جنسی، روابط عاشقانه یا مواد غذایی دیگری كه می خوریم كه می توانند سامانه پاداش مغز را فعال كرده و موجب نوسانات شدید شوند، مفید بود.
سامانه پاداش مغز(Reward system) سامانه پیام رسانی ویژه مغز است كه بدن را از برطرف شدن نیازهایش آگاه می كند.
"مایكل وینتردال" سرپرست این مطالعه می گوید: خوك جایگزین مناسبی است، برای اینكه مغز این حیوان پیچیده تر از مغز جوندگان است و بیشتر شبیه به مغز انسان است و برای تصویربرداری از ساختارهای عمیق مغز با استفاده از اسكنر مغز انسان به اندازه كافی بزرگ است. مطالعه ما روی خوك ها، یك مجموعه كنترل شده را ارائه داد كه تنها متغیر آن وجود یا عدم وجود قند در رژیم غذایی است.
آزمایشات بر روی هفت خوك انجام شد كه طی یك دوره 12 روزه روزانه دو لیتر آب شكر می خوردند. دانشمندان پیش از روز اول، پس از روز اول و پس از روز دوازدهم از مغز این خوك ها تصویربرداری كردند تا هرگونه تغییر را مشاهده كنند.
"وینتردال" می گوید: بعد از گذشت 12 روز از مصرف قند، ما شاهد تغییرات اساسی در سامانه های ترشح دوپامین و مواد مخدر گونه در مغز آنها بودیم. در حقیقت، سامانه پاداش مغز یا سامانه اعتیاد كه قسمتی از شیمی مغز است كه با رفاه و لذت هم راه است، بعد از نخستین نوشیدن آب و شكر فعال شد.
این مطالعه یافته های مطالعات قبلی را در مورد ارتباط مصرف قند و انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین كه مغز در پاسخ به مصرف داروهای اعتیاد آور مانند كوكائین ترشح می كند، تایید نمود.
میزان تأثیر قند بر روی این نوع مدارهای مغزی به اثرات داروهای اعتیاد آور تشبیه شده بود و دانشمندان در این مطالعه با تجزیه و تحلیل مغز خوك به نتیجه مشابهی رسیدند.
گوینتردال" می گوید: اگر شكر بتواند تنها پس از 12 روز سامانه پاداش مغز را تغییر دهد، همانطور كه در خوك ها دیدیم، می توان فهمید كه چرا محرك های طبیعی مانند یادگیری یا تعامل اجتماعی به پس زمینه رانده می شوند و با محرك های مصنوعی نظیر قند و موارد دیگر جایگزین می شوند.
وی ادامه داد: همه ما به دنبال دسترسی و ترشح سریع دوپامین هستیم و اگر چیزی زودتر ما را به هدفمان برساند، آنرا انتخاب می نماییم.
سامانه پاداش مغز(Reward system) سامانه پیام رسانی ویژه مغز است كه بدن را از برطرف شدن نیازهایش آگاه می كند. هر رویداد بیرونی یا تجربه ای با اتفاق هایی در مغز ما هم راه است. احساس لذت نیز یكی از اتفاق هایی است كه ما هر روزه آنرا تجربه می نماییم. هنگامی كه با دیدن دوستی احساس شادی می نماییم، در مسابقه ای پیروز می شویم یا حتی داروی لذت بخشی را مصرف می نماییم، مغز ما واكنش خاصی از خود نشان میدهد. این احساس لذت و پاداش با تغییراتی در مغز هم راه است.
سامانه پاداش به گروهی از ساختارهای مغزی اشاره دارد كه در مقابل محرك های تقویت كننده یا لذت بخش نظیر مواد مخدر و داروهای اعتیاد آور فعال می شوند. هنگامی كه افراد در معرض محركی لذت بخش قرار می گیرند، مغز آغاز به افزایش آزادسازی نُرُترنسمیتر(پیام آور عصبی) دوپامین می كند و فعالیت مناطق مغزی در رابطه با دوپامین افزایش می یابد.
مسیر دوپامینی مزولیمبیك مهم ترین منطقه مغری در رابطه با لذت و پاداش است. این مسیر، ناحیه تگمنتوم شكمی را به هسته های آكامبنس متصل می كند. سامانه پاداش مغز مسئولیت تحریك (برای مثال خواستن، میل و تمایل به پاداش)، یادگیری مشاركتی (در درجه اول تقویت مثبت و شرطی شدن كلاسیك) و احساس مثبت، به خصوص برای حالت هایی كه لذت را بعنوان یك مؤلفهٔ اصلی می شناسند، برای مثال شادی، سرخوشی و اشتیاق را بر عهده دارد.
پاداش یك خاصیت جذاب از یك محرك است كه یك رفتار اعتیادآور را در فرد القا می كند. یك بررسی در زمینه علوم اعصاب، محرك مربوط به پاداش را به صورت روبرو توصیف كرده است: هر محرك، جسم، رویداد، فعالیت یا وضعیتی كه پتانسیل ایجاد رویكرد و مصرف آنرا دارد، تعریف یك پاداش است.
در شرطی شدن فعال، محرك پاداش بعنوان یك تقویت كننده مثبت عمل می كند، هرچند عكس این مساله نیز صادق است، یعنی تقویت كننده های مثبت نیز پاداش محسوب می شوند.
پاداش های اولیه، دسته ای از محرك های پاداش هستند كه به بقای موجودات و فرزندان آنها (فرگشت) كمك می كنند و شامل پاداش های هوموستاتیك (برای مثال غذای خوشمزه) و پاداش های وابسته به تولید مثل (مانند آمیزش جنسی یا مراقبت والدین) می شوند. پاداش های ذاتی، پاداش های بی قید و شرطی هستند كه برای ما جذاب و تحریك كننده هستند، برای اینكه ذاتاً لذت بخش هستند. پاداش های بیرونی (برای مثال پول یا دیدن برد تیم مورد علاقه) پاداش های شرطی هستند كه رفتار جذاب و تحریك كننده ای دارند، اما ذاتاً لذت بخش نیستند. در واقع پاداش های بیرونی پس از شرطی شدن كلاسیك با پاداش های ذاتی احساس لذت را در فرد به وجود می آورند، برای مثال محرك پول بعنوان یك پاداش بیرونی، از توانایی برای برقراری امكانات برای فرزندان كه یك پاداش ذاتی است، استخراج می شود.
بقای موجودات زنده به معنای حداكثر كردن ارتباطشان با محرك های مفید و به حداقل رساندن ارتباط با محرك های مضر است. شناخت پاداش های گوناگون سبب بیشتر شدن احتمال زنده ماندن و تولیدمثل با استفاده از تكنیك هایی همچون یادگیری مشاركتی می شود. بدین سبب پاداش یك مكانیسم برای كمك كردن به افزایش آمادگی و سازگاری موجودات با محیط اطراف است.
این مطالعه در مجله Science Reports انتشار یافته است.
منبع: مطب نما
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب