خسارت ۱۴ هزار میلیارد تومانی مصرف دخانیات بر سیستم سلامت مطب نما: برمبنای آخرین آمار، سالانه بالاتر از 50 هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از مصرف دخانیات بر کشور تحمیل می شود که از این مقدار، حدود 14 هزار میلیارد تومان فقط به بخش سلامت مربوط است. خبرگزاری مهر - گروه سلامت: مصرف دخانیات یکی از مهم ترین چالش های سلامت عمومی در ایران و جهان به شمار می رود؛ معضلی که نه فقط با نتایج گسترده جسمی و روانی هم راه است، بلکه بار اقتصادی و اجتماعی سنگینی نیز بر دوش دولت ها و جوامع می گذارد و با وجود هشدارهای جهانی و شواهد علمی روشن درباره ی آثار مرگ بار سیگار و سایر محصولات دخانی، هنوز هم تولید، توزیع و مصرف این کالاها در خیلی از کشورها، همچون ایران، با خلاهای نظارتی، ضعف در بازدارندگی قوانین و دسترسی سهل در سطح جامعه روبرو است. این در حالیست که دخانیات تنها کالای قانونی در جهان است که مستقیماً منجر به مرگ نیمی از مصرف کنندگانش می شود و با وجود تلاش هایی برای رویارویی با گسترش مصرف آن، همچون تصویب قوانین محدودکننده و افزایش تدریجی مالیات، بازهم فاصله قابل توجهی با استانداردهای مؤثر جهانی باقیمانده است حال «بهزاد ولی زاده، رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت» در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری مهر به مصرف دخانیات در بین نوجوانان، جوانان و زنان ایرانی در سالیان اخیر با رشدی چشم گیر همراه بوده اشاره نمود. به عنوان سوال اول درباره ی رشد نگران کننده مصرف دخانیات در نوجوانان و جوانان بگویید. دخانیات تنها محصول قانونی می باشد که مصرف آن جان بالاتر از نیمی از مصرف کنندگان را می گیرد. در ایران، سالانه بالاتر از ۵۰ هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از مصرف دخانیات بر کشور تحمیل می شود که از این مقدار، حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان فقط به بخش سلامت مربوط است و این هزینه در حالی پرداخت می شود که تنها ۱۵ هزار میلیارد تومان از محل مالیات محصولات دخانی تامین می شود؛ مبلغی که حتی هزینه درمان بیماریهای ناشی از مصرف را نیز پوشش نمی دهد. در دسترس بودن مواد دخانی در اختیار افراد کم سن و سال حقوق عامه در برخورد با این بحران نادیده گرفته می شود و اکثریت جامعه که مصرف کننده دخانیات نیستند، در عمل بار سنگین درمان و نتایج آنرا به دوش می کشند و ضعف نظارت، عرضه بی ضابطه، و عدم اجرای مؤثر قانون، شرایطی را رقم زده که سیگار و سایر محصولات دخانی حتی در دسترس گروههای سنی زیر ۱۵ سال نیز قرار دارد. آخرین آمار رسمی در گروه سنی ۱۳ تا ۱۵ سال نشان میدهد که مصرف سیگار در بین دختران، طی یک دوره ۱۰ ساله، بالاتر از ۱۳۰ درصد بالا رفته است، در پسران نیز نرخ مصرف در همان بازه به ۴.۵ درصد رسیده است. با وجود اهمیت این گروه سنی، بازهم خلأ آماری جدی در بازه ۱۵ تا ۱۸ سال وجود دارد. در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال نیز که بخش زیادی از جمعیت دانش آموزان و دانشجویان را شامل می شود، بین سالیان ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰، مصرف دخانیات در زنان ۹۰ درصد و در مردان ۳۴ درصد بالا رفته است و مصرف سیگار در همین بازه برای زنان تا ۱۹۰ درصد رشد داشته و در مردان ۴۶ درصد افزایش را نشان میدهد و این آمارها، زنگ خطر جدی برای حوزه پیش گیری از اعتیاد را به صدا درآورده اند. مطالعات جهانی نشان میدهد بالاتر از ۹۰ درصد افراد معتاد، مصرف خودرا با سیگار یا قلیان آغاز نموده اند و اگر حلقه ابتدایی مصرف کنترل شود یا به تأخیر بیفتد، احتمال ورود به مصرف مواد مخدر بطور قابل توجهی کاهش پیدا می کند. مالیات پایین در کشور ایران؛ ۲۶ درصد و فاصله چشم گیر با استاندارد جهانی مالیات پایین و سیاستهای مالی ضعیف، تأثیر بازدارنده ای بر قیمت دخانیات نداشته اند، خیلی از کشورها با تعیین نرخ مالیات بالای ۷۵ درصد از قیمت خرده فروشی، توانسته اند مصرف دخانیات را مهار کنند و در ایران، این نرخ حدود ۲۶ درصد است؛ فاصله ای چشم گیر با استانداردهای جهانی که اثرگذاری سیاستها را تضعیف کرده است. اجرای ناقص قوانین و مقاومت صنایع دخانی نیز مانع افزایش اثربخش مالیات ها شده است و در بعضی موارد، نرخ های پیشنهادی مالیات به سبب فشار صنایع در مراحل تصویب، تعدیل شده اند؛ سیاست هایی که باید بازبینی و اصلاح شوند تا نقش واقعی خود در پایین آوردن مصرف را ایفا کنند. استانداردسازی بسته بندی و رویارویی با ترفندهای تبلیغاتی صنایع دخانی صنایع دخانی با آگاهی از این که اگر افراد تا سن ۲۵ سالگی مصرف دخانیات را شروع نکنند، احتمال مصرف آنها در آینده بسیار کم می شود، تمام تلاش خودرا برای جذب نوجوانان و جوانان به کار بسته اند و استفاده از بسته بندی های رنگارنگ، طعم های فریبنده، طراحی های گرافیکی جذاب و تبلیغات پنهان، همچون روش هایی ست که به طور دقیقتر برای جلب نظر سنین پایین به کار گرفته می شود. یکی از سیاستهای مهمی که در ستاد کشوری کنترل دخانیات به تصویب رسیده، اجرای طرح بسته بندی استاندارد است و این سیاست، با الگوگیری از کشورهایی مانند استرالیا طراحی شده که با اجرای موفق آن، به کاهش قابل توجه مصرف دست یافته اند. در قالب این طرح، تمامی پاکت های سیگار باید شکل، اندازه و رنگ یکسانی داشته باشند. هشدارهای بهداشتی باید بالاتر از ۸۰ تا ۸۵ درصد فضای بسته را پوشش دهند، تصاویر هشدار دهنده در ابعاد بزرگ درج شوند و هیچ رنگ یا نوشته محرک ای روی بسته ها نباشد و رنگ پس زمینه نیز باید بصورت یکنواخت زیتونی یا قهوه ای تیره انتخاب گردد تا جذابیت بصری را از بین ببرد. اجرای هم زمان این طرح با سیاستهای قیمتی، اثرگذاری بیشتری خواهد داشت و با این وجود، این سیاست نیز با مقاومت شدید صنایع دخانی روبه رو شده است و تعدادی از این شرکت ها، که در ایران دارای زیر مجموعه و نفوذ گسترده هستند، در پروسه سیاستگذاری دخالت می کنند. همین مداخلات، اجرای ضعیف قوانین و بی اثر شدن آنها را در پی داشته است. صنایعی که مرگ می آفرینند، نباید چهره ای خیرخواه از خود بسازند تلاش صنایع دخانی برای بازسازی چهره عمومی خود با پوشش های فریبنده همچون «مسئولیت اجتماعی» بازهم ادامه دارد و ورود این صنایع به پروژه های فرهنگی، مشارکت در تولید آثار نمایشی، تامین مالی برخی فیلم ها و در نتیجه نمایش مستقیم یا غیرمستقیم مصرف دخانیات توسط بازیگران، همچون مصادیق تبلیغ و ترویج ممنوع دخانیات است. برمبنای قانون، هر نوع تبلیغ مستقیم یا غیرمستقیم و هرگونه دفاع از این صنایع، صراحتاً غیرمجاز است. برای رویارویی با این روند، بخشنامه ای درحال غائی شدن است که به صراحت جلوی حمایت های پوششی صنایع دخانی در عرصه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را خواهد گرفت. در این بخشنامه حتی لغو پروانه فعالیت برای متخلفان پیش بینی شده تا برخورد با چنین تخلفاتی بازدارنده باشد. زنان باردار؛ در خطر دود دست دوم از طرف دیگر، خطرات گسترده دخانیات برای سلامت عمومی، خصوصاً سلامت زنان حامله نیز مورد تاکید قرار گرفته است و مطالعات گوناگون نشان داده اند که حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار، بدون آنکه فرد مصرف کننده باشد، می تواند به ناباروری، رشد ناقص مغزی جنین، افزایش احتمال سقط جنین و زایمان زودرس منجر شود. همین طور نوزادان متولد شده از مادران در معرض دود دخانیات، با خطر مرگ ناگهانی نوزادی روبه رو هستند. شعار امسال؛ افشای ترفندهای صنایع دخانی برای ساختن نسلی عاری از دخانیات اما در بین همه این چالش ها، خبرهای خوبی نیز وجود دارد. پویش «اماکن بدون دخانیان در سراسر کشور درحال گسترش است؛ از روستاها و شهرها گرفته تا مدارس و بیمارستان ها. این برنامه با هدف کاهش قبح زدایی از مصرف دخانیات و آگاهی رسانی عمومی اجرا می شود. همچنین، شعار ملی امسال «افشای ترفندهای صنایع دخانی برای ساختن نسلی عاری از دخانیات» انتخاب شده است تا رویارویی با نفوذ این صنایع در بین نوجوانان و جوانان جدی تر دنبال شود و تحقق این هدف نیازمند هم افزایی تمامی نهادها، خصوصاً قوه قضائیه است که با تخلفات واکنش جدی صورت گیرد و نسل آینده، از این بلای خاموش در امان بماند. رایگان سازی درمان اعتیاد به دخانیات؛ قدمی دیگر برای کاهش تقاضا در کنار سیاستهای مالیاتی، ممنوعیت تبلیغات و اجرای بسته بندی استاندارد برای محصولات دخانی، یکی از راهبردهای مؤثر در پایین آوردن مصرف، تسهیل مسیر ترک است. بر همین اساس، طرح رایگان سازی درمان وابستگی به نیکوتین در دستور کار قرار گرفته است و در مرحله نخست، مقرر است تمام داروهای مورد نیاز برای ترک دخانیات تحت پوشش بیمه قرار بگیرند و در گام بعدی، خدمات درمانی بطورکامل رایگان ارائه شود. آمارها نشان میدهد بالاتر از ۵۰ درصد مصرف کنندگان دخانیات، دست کم یک دفعه تلاش نموده اند مصرف را کنار بگذارند. با این وجود، نبود زیرساخت حمایتی و هزینه های درمان، مسیر ترک را دشوار کرده است. حالا، حوزه سلامت با بهره گیری از تمام ظرفیتهای خود، تلاش می کند شرایط را برای ترک آسان تر کند تا این تمایل عمومی به قطع مصرف، به نتیجه منجر شود. در همین حال، برخورد با تخلفات در رابطه با قانون کنترل دخانیات نیز شدیدتر و جدی تر شده است. مجموعه این اقدامات در جلسات ستاد کشوری کنترل دخانیات به تصویب می رسد و مقرر است بصورت منسجم تر به مرحله اجرا درآید. منبع: مطب نما 1404/05/06 09:44:16 5.0 / 5 20 تگهای خبر: بهداشت , بیمار , بیمارستان , بیماری این مطلب مطب نما را می پسندید؟ (1) (0) X تازه ترین مطالب مطب نما ذخیره سازی اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی پیاده روی اربعین جدیدترین روش های خانگی و دارویی دفع سنگ کلیه اخطار ورود افراد فاقد صلاحیت به حوزه فیزیوتراپی اخطار میزان تابش اشعه فرابنفش خورشید از حد مجاز گذشت نظرات بینندگان مطب نما در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۴ بعلاوه ۵