به بهانه روز مهندسی
مهندسان افرادی که یا راهی می یابند یا راهی خواهند ساخت
مطب نما: مهندسان افرادی هستند که برای چالش های امروز ما یا راهی می یابند و یا راهی خواهند ساخت و امروزه می توان ردپای آنها را در همه حوزه ها از ارتباطات تا زندگی در مریخ مشاهده کرد و این اثرات باعث شده تا روزی به نام آنها در تقویم ما ثبت گردد.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، در ۲۰ آبان سال ۱۳۸۱ با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی روز ۵ اسفند مصادف با سالروز تولد اخترشناس و ریاضیدان ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی به نام «روز مهندس» نامگذاری شد.
در جهان پیشرفته فناوری، به مهندسان نیاز داریم تا ایده ها را به واقعیت تبدیل نماییم. مهندسان با بهره گیری از اصول ریاضیات و علوم، راهکار هایی را برای بزرگترین مشکلات فنی جهان ارائه می دهند، به عبارت دیگر «نشد» در علوم مهندسی وجود ندارد و برای هر چالشی یا راهی می یابند و یا راهی می سازند.
مهندسان می توانند کارهای گوناگونی از ساختن پل های جدید گرفته تا ساختن پریزهای برق، کار کردن روی جلوه های ویژه فیلم های پرفروش یا آزمایش هواپیماها و محصولات حوزه هوافضا را انجام دهند. کارهای مهندسان، حد و مرز ندارد، اما همه این افراد برای رسیدن به یک هدف مشترک تلاش می کنند؛ ساختن یک جهان پایدار.
این علم حالا به حوزه های مختلف وارد شده و راهکارهای خلاقانه خودرا در اختیار پزشکان، زیست شناسان، متخصصان علوم انسانی، فعالان عرصه علوم ارتباطات، هوا و فضا و توسعه دهندگان فناوری قرار می دهند.
این موفقیت دستاورد دانشمند و ریاضیدان ایرانی «محمدبن حسن جهرودی طوسی» مشهور به «خواجه نصیرالدین طوسی» است. وی در طوس خراسان متولد شد و در دوران جوانی در علوم ریاضی و نجوم و حکمت سرآمد شد، بطوریکه وسعت معلومات و نفوذ او با ابن سینا مقایسه می شود.
روزهایی که خواجه در آن می زیست، مصادف با حمله قوم مغول به ایران و بی گمان سخت ترین ایام تاریخ این سرزمین است، ولی با این همه در این سده نوابغ و بزرگان علم و حکمت و تاریخ و نقاشی و شعر ایران چون «مولوی بلخی»، «شیخ سعدی»، «خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی»، «خواجه حافظ شیرازی» و «خواجه نصیرالدین طوسی» پا به عرصه هستی نهادند.
خواجه نصیرالدین طوسی در روزهای حمله مغولان به ایران تازه کسب علم و دانش در نیشابور را آغاز نموده بود. در آن زمان محتشم قهستان، ناصرالدین عبدالرحیم بن ابی منصور اسماعیلی، خواجه را به قهستان دعوت کرد و خواجه نیز به آنجا نقل مکان می کند. به دستور همین ناصرالدین محتشم قهستان بود که خواجه نصیرالدین طوسی کتاب الطهاره ابن مسکویه رازی را از عربی به فارسی برگرداند و آنرا به نام ناصرالدین اسماعیلی، «اخلاق ناصری» نامید. این کتاب رایج ترین کتاب اخلاقی بین مسلمانان هند و ایران بوده است.
در سال ۶۵۷ هجری قمری خواجه نصیرالدین طوسی از طرف هلاکو خان مأمور شد تا رصدخانه مراغه را تأسیس کند و در این راه تمام اوقاف ممالک ایلخانی را تحت اختیار او قرار داد. گروهی از دانشمندان و منجمان همچون رکن الدین استرآبادی، محی الدین مغربی، قطب الدین شیرازی، شمس الدین شیروانی، کمال الدین ایجی، نجم الدین اسطرلابی در این کار با خواجه مشارکت داشتند.
رصدخانه مراغه فقط مخصوص رصد ستارگان نبود؛ بلکه یک سازمان علمی گسترده بود که بیشتر شاخه های دانش در آن درس داده می شد و مشهورترین دانشمندان آن عصر همچون قطب الدین شیرازی، کاشف علت اصلی تشکیل رنگین کمان در آن جا جمع شده بودند. خواجه نصیرالدین همین طور کتابخانه بزرگی با ۴۰۰ هزار جلد کتاب در محل رصدخانه راه اندازی کرد و هر یک از دانشمندان را بدون توجه به ملیت و مذهب به عنوان مسئول قسمتی از رصدخانه که در آن تبحر داشتند، قرار داد.
علاوه بر آن در دی ماه سال ۱۴۰۱، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی مبادرت به تاسیس بنیاد بین المللی خواجه نصیرالدین طوسی کرد.
اهداف عالیه این بنیاد حمایت و پشتیبانی از سه مجموعه غیر دولتی دانشگاه شامل «جذب خیرین»، «حامیان دانشگاه و انجمن دانش آموختگان» و «مرکز مطالعات حکیم فرزانه خواجه نصیرالدین طوسی» تعریف شده است.
با تاسیس این بنیاد، کلیه حامیان و دوستداران این دانشگاه شامل خیرین، دانش آموختگان و اولیاء دانشجویان و نیز آحاد علاقه مندان به دانشگاه در هر زمان ممکن می توانند نسبت به حمایت و پشتیبانی از دانشگاه در ابعاد مادی و معنوی و در پروژه های مشخص شده و یا عمومی بوسیله وبگاه بنیاد بین المللی خواجه نصیرالدین طوسی اقدام نمایند.
دنیای جدید مهندسان برای زمینیان
حالا مهندسان قصد دارند با توسعه ۱۳ فناوری دنیای ما را بطور کامل تغییر دهند؛ این ۱۳ فناوری عبارتند از:
* گجت های پوشیدنی
* اینترنت اشیاء
* اَبَرداده و یادگیری ماشینی
* هم جوشی هسته ای
* خودرو های بدون راننده
* پرینت سه بعدی
* واقعیت مجازی
* ژنومیک
* نانوتکنولوژی
* گرافن
* زندگی در مریخ
* برق بی سیم
* بلاکچین و ارزهای دیجیتال
ردپای مهندسان در علوم پزشکی
تا قبل از سده بیستم میلادی تشخیص و درمان در زمان بیماری بر پایه بررسی حالات بیمار، بررسی سندرم ها و عارضه های مربوط و ارائه مجموعه ای از روش های شناخته شده مبتنی بر تجویز دارو یا اعمال برخی عمل های جراحی صورت می گرفت.
اما در اوایل سده بیستم و در اوج آن در دهه های ۳۰ و ۴۰ مفهوم تازه ای در پزشکی عنوان شد و برمبنای آن ساختار بدن انسان به مشابه یک نظام بسیار هماهنگ مهندسی، فرض و بیماری به عنوان عامل بی نظمی در این ساختار عنوان شد. بدین سان دانشی به عنوان «مهندسی پزشکی» بنیان گذاری شد که زمینه فعالیت آن بررسی ساختار بدن انسان بصورت یک سامانه، کشف قوانین فیزیکی و معادلات ریاضی حاکم بر اجزای این سامانه، فهم اندرکنش بین آنها، مدل سازی این فرایندها و بررسی تأثیر بیماری روی این ساختار منظم و در نهایت ارائه روش های تشخیصی و درمانی مفیدتر برای بهبود بیماریها است.
مهندسان پزشکی با ترکیبی از علوم مهندسی مبادرت به برطرف نمودن نیازهای پزشکی در حوزه ساخت و نگهداری تجهیزات و نیز ساخت ابزارهای پزشکی برای کاربردهای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریها می کنند. این رشته کاربرد علوم فنی و مهندسی در یاری رساندن به پزشکان در تشخیص و درمان بیماریها است.
ردپای مهندسان در علوم ارتباطات
در هزاره سوم، فناوری اطلاعات (IT) به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است و دستاوردهای ناشی از آن، آن چنان با زندگی مردم عجین شده است که رویگردانی از آن، اختلالی عظیم در جامعه و رفاه و آسایش مردم به وجود می آورد.
برای مثال، کامپیوتری شدن خیلی از امور جاری مردم، انجام خیلی از کارهای روزمره بانکی با بهره گیری از اینترنت و شبکه های ارتباطی در منزل و خانه ها، آموزش الکترونیکی و مجازی و عدم نیاز به حضور در کلاس های درس، توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی از نتایج و دستاوردهای مهندسان در عرصه فناوری اطلاعات است.
توسعه این فناوری امروزه در مفهوم «شهرهای هوشمند» یکی از ناگزیرهای جهانی شده است؛ با عملی شدن نظریه ایجاد شهرهای الکترونیکی، شهروندان می توانند بوسیله اینترنت هر زمان یا هر مکان به اطلاعات و یا خدمات آموزشی، تفریحی، تجاری، اداری و بهداشتی دسترسی پیدا کنند.
این بلندپروازی به اندازه ای پروار شده که پروژه «نئوم» طرح جاه طلبانه ترین پروژه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان تعریف شده است. این طرح مجموعه ای از جوامع آینده نگر مبتنی بر تکنولوژی با قوانین خاص خود در منطقه ای به وسعت ماساچوست آمریکا است و این رهبر جوان عربستان امیدوار است روزی این شهر از خودرو های پرنده، دایناسورهای رباتی و یک ماه مصنوعی غول پیکر برخوردار شود.
پروژه نئوم یک پروژه بزرگ و مهم در عربستان سعودی است که هم اکنون در دست اجرا قرار دارد. این پروژه با هدف تحول عربستان به یک اقتصاد دانش بنیان و زیرساخت های پایدار در طولانی مدت، به عنوان یک شهر هوشمند و کربن صفر پیشرفته در عرصه های فناوری، صنعت، انرژی و گردشگری شناخته شده است.
ردپای مهندسان در انرژی های نوظهور
همچون بحران های عظیمی که بشر امروزه درگیر آنست، آلودگی بیش از اندازه محیط زیست به سبب استفاده از سوخت های فسیلی و همین طور اتمام منابع این سوخت ها است که با مطرح شدن جایگزینی انرژی های نو این مشکل برطرف خواهد شد.
این مشکل نیز با همت مهندسان درحال برطرف شدن است، آنها با فناوری های «ذخیره سازی»، «شبکه هوشمند و تولید برق» و «راه های جدیدی برای ذخیره سازی انرژی» راهکارهای مفید و مقرون به صرفه برای این حوزه ارائه کرده اند.
ردپای مهندسان در کشاورزی
منابع کره زمین محدود است و این سیاره روز به روز فشار بیشتری را از سمت انسان ها تحمل می کند. آب شیرین درحال کم شدن است و شاید تا چندین سال آینده نخستین سفرهای فضایی به مریخ شروع شود. اما این ها نمی تواند مانع تکامل انسان و تلاش او برای پیشرفت و ایجاد زندگی بهتر روی این کره خاکی شود. این اتفاق به لطف علم امکان پذیر است.
مهندسان کشاورزی یک منجی هستند که تلاش دارند برای جمعیت بیش از پیش انسان ها با بهره گیری از منابع فناوری ها، ابزار، روش ها و ماشین آلات مدرن، بدون لطمه رساندن به طبیعت، مواد غذایی تولید کنند. آخرین فناوری هایی که از طرف مهندسان به کشاورزان جهت استفاده در باغداری عرضه شد، شامل مواردی چون مدرن سنسورها، GPS (برای اتوماسیون ماشین آلات) و بهینه سازی آبیاری با بهره گیری از تحلیل و بررسی نرم افزار است. خیلی از شرکتها در کشورهای پیشرفته از اینترنت اشیاء (IoT) در این زمینه استفاده می نمایند.
منبع: مطب نما
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب