در قالب یك رساله دكتری بررسی شد
ارزیابی ابعاد و مؤلفه های تاب آوری شهری به منظور كاهش خسارت ناشی از سیل
مطب نما: در دفاع از یك رساله دكتری در مازندران، ارزیابی ابعاد و مولفه های تاب آوری شهری به منظور كاهش خسارت ناشی از سیل در مناطق حساس، بررسی گردید.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، امروزه افزایش تاب آوری نسبت به سوانح طبیعی به حوزه ای مهم و گسترده تبدیل گشته است، به صورت ی كه هم اكنون از حركت همزمان و متقابل توسعه پایدار و مدیریت سوانح به سمت افزایش تاب آوری بحث می شود. تاب آوری بجای جلوگیری یا كاهش اثر خسارات و تلفات ناشی از بلایای طبیعی، بر بالا بردن عملكرد یك سیستم در مواجهه با مخاطرات تمركز می كند.
بر این اساس شمسی سادات میراسدالهی در رساله دكتری خود در رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ارزیابی ابعاد و مؤلفه های تاب آوری شهری به منظور كاهش خسارت ناشی از سیل را مورد مطالعه قرار داده است.
عدم توجه به جنبه های اجتماعی و مشاركتی در افزایش تاب آوری
میراسدالهی در جلسه دفاع از رساله خود، با اشاره به اینكه سیل بعنوان یكی از بلایای طبیعی و به شكل طغیان رودخانه ها رخ می دهد، اظهار نمود: به قول كارشناسان سیلاب ها بسیار زودتر از دوره های بازگشت طبیعی به وقوع می پیوندند كه تقویت شاخص های تاب آوری تا حد زیادی می تواند در تعدیل و كاهش خسارات مربوط به سیلاب اثرگذار باشد.
وی با اشاره به اینكه مسئله تحقیق در شهر گرگان ارزیابی ابعاد و مؤلفه های تاب آوری شهری به منظور كاهش خسارت ناشی از سیل بوده است، افزود: مطالعه از بعد هدف كاربردی از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی و میدانی و اطلاعات كتابخانه ای و میدانی و مهمترین ابزار آن فیش جداول نمودارها و پرسشنامه ها بوده است.
این دانشجوی دكترا، جامعه آماری این پژوهش را از گروه نخبگان و شهروندان ساكن در شهر گرگان عنوان نمود و اضافه كرد: بر مبنای جدول مورگان برای هر جامعه ۳۸۳ نمونه انتخاب شده است و پرسشنامه مربوط به هر گروه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده بین دو گروه توزیع و جمع آوری شد كه در نهایت داده ها توسط نرم افزار spss پرداخته شده و از راه Gis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میرشمسی اضافه كرد: در بخش نخبگان مشخص شده است كه وضعیت تاب آوری در منطقه مورد مطالعه در بروزرسانی اطلاعات، ایجاد سیستم های اخطار سریع، مركز برنامه بازسازی از نیازهای جمعیت گرفتار در بلایا، تخصیص بودجه، اعمال قوانین ساخت و ساز قانونی و سرمایه گذاری در زمینه ایجاد زیربناهای كاهش دهنده خطر پذیری، به صورت كلی وضعیت زیرساختی در حاشیه رودخانه زیارت در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
وی خاطرنشان كرد: در بخش شهروندان هم مشخص شده است كه تاب آوری گرگان به لحاظ شاخص های نهادی و اجتماعی در وضعیت پایین بوده و در زمینه تاب آوری اقتصادی وضعیت متوسط را داشته است.
وی در ادامه با اشاره به اینكه در بخش بررسی تطبیقی مناطق مختلف در حاشیه رودخانه از نرم افزار GIS جهت تجزیه و تحلیل استفاده شد و نقاط صدمه پذیر هر یك از شاخص های تاب آوری مشخص شد، تصریح كرد: در كنار توجه به ابعاد سازمانی، نهادی، قانونی و اقتصادی كه یكی از مهم ترین مؤلفه های شاخص های اجتماعی است، ایجاد تشكل های مردم نهاد و انجمن های داوطلبانه ترویج روحیه مشاركت پذیری و توجه به پیوست های اجتماعی در مدیریت بحران همچون سیلاب نقش مهم و مؤثری در افزایش تاب آوری دارد و این در شرایطی است كه به جنبه های اجتماعی و مشاركتی در افزایش تاب آوری كمتر توجه می شود.
لزوم بهره گیری مدیران از راهكارهای عرضه شده در زمینه تاب آوری
صدرالدین متولی هم در گفتگو با ایسنا، با اشاره به اینكه دانشگاه هم باید كارآفرین باشد و هم به موضوعات و چالش های جامعه بپردازد، اظهار نمود: ارزیابی مؤلفه های تاب آوری شهر در مقابل سیلاب یكی از اهدافی است كه در این رساله دنبال شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور خاطرنشان كرد: این رساله دكتری در چهار مؤلفه حوزه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، مدیریتی، نهادی و زیرساختی كالبدی مورد بررسی قرار گرفته شد.
وی با اشاره به اینكه هركدام از این مولفه ها در نقاط مختلف صدمه پذیر نقش های مختلف دارند، اضافه كرد: افزایش تاب آوری مؤلفه های مورد اشاره یكی از روش هایی است كه می توان خسارت جانی و مالی كشور را كاهش داد.
این استاد راهنما افزود: دانستن تاب آوری این مؤلفه ها كه در چه سطحی قرار دارند و راهكار مناسب در پیشگیری از سیل خیزی و خسارت ناشی از سیل در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است و بر این اساس باید صورت نقطه ای مناطقی كه در پهنه بندی خطر بالا در سیلاب قرار دارند مورد مطالعه قرار داده می شد كه گامی نو در كشور است.
متولی با اشاره به اینكه پهنه بندی شهرهایی كه در مقابل سیلاب صدمه پذیر هستند مورد مطالعه قرار گرفت، اظهار داشت: پهنه های مختلف دارای خطرهای مختلف متوسط و بالا هستند كه با بررسی مؤلفه ها و با عنایت به اینكه همه مؤلفه ها صدمه پذیر نیستند و حتی در برخی از آنها رنج خیلی خوب مشاهده می شود آنهایی كه از درجه پایین تر قرار دارند تاكید بیشتر می شود كه اگر آنها تقویت شود به هیچ وجه آن منطقه دستخوش سیلاب نمی گردد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور در انتها یادآورشد: مسئولان كشور بخصوص مدیرانی كه در حوزه مدیریت شهری در حال فعالیت هستند از این پروژه الگو برداری كنند و به جای تحمل هزینه های سنگین، از راهكارهای عرضه شده در این رساله برای رفع مشكلات بهره بگیرند.
گزارش از: زینب تذكاری خبرنگار ایسنا مازندران
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب