اقتباس راهی برای زنده نگه داشتن حافظه جمعی در قاب سینما مطب نما: سینمای ایران بار دیگر با رجوع به ادبیات، تاریخ و زندگی نامه های تأثیرگذار، تلاش می کند میان تصویر و کلمه پلی ماندگار بسازد. فیلم های اقتباسی، با الهام از داستان های ماندگار و وقایع تاریخی، نه فقط کیفیت روایت گری را ارتقا داده اند، بلکه فرصتی برای بازیابی هویت فرهنگی و اجتماعی در قاب تصویر فراهم آورده اند. سمیه بنی هاشمی: سینمای اقتباسی در ایران همیشه از جایگاه مهمی برخوردار بوده و در سالیان اخیر بار دیگر با نگاهی تازه مورد توجه قرار گرفته است. این بازگشت، نشانه ای از درک عمیق تر سینماگران نسبت به ظرفیتهای عظیم ادبیات فارسی، تاریخ معاصر و زندگی نامه های قهرمانان ملی است. اقتباس، به عنوان پلی میان ادبیات و سینما، توانسته نه فقط سطح هنری و محتوایی آثار را ارتقاء دهد، بلکه پیوند تازه ای میان مخاطب و هویت فرهنگی جامعه برقرار کند. در سالیان اخیر، خیلی از فیلم سازان ایرانی به سراغ رمان ها، گزارش های واقعی و داستانهای تاریخی رفته اند تا از دل آنها روایت هایی تصویری و اثرگذار خلق کنند. نمونه ای قابل توجه از این رویکرد، فیلم «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز حداد است که با اقتباسی از کتابی به قلم علی اصغر عزتی پاک، داستانی پرماجرا برای خردسالان و نوجوانان در بستر جنگ روایت می کند. در این فیلم، دو نوجوان به نام حمزه و عباس تصمیم می گیرند هم زمان با جشن ازدواج پسر کیانوش، به باغ او دستبرد بزنند؛ اما سقوط یک هواپیمای بمب افکن عراقی در همان روز، سرنوشت آنها را تغییر می دهد. این اثر با حمایت کانون پرورش فکری خردسالان و نوجوانان، در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. فیلم «آپاراتچی» نیز از دیگر آثار اقتباسی جشنواره فجر ۴۲ است که بصورت آزاد از رمانی با همین نام نوشته ی روح الله رشیدی الهام گرفته شده است. این فیلم با فضایی طنز، داستان نقاش ساختمانی را دنبال می کند که عاشق سینماست و در کنار ساخت چند فیلم کوتاه، رویای ساختن اولین فیلم بلندش را در سر دارد. یکی از نمونه های جدی تر اقتباس در سال ۱۴۰۲، فیلم «صبح اعدام» است که بهروز افخمی با الهام از گزارش واقعی خبرنگار روزنامه کیهان درباره ی تیرباران طیب حاج رضایی و حاج اسماعیل رضایی آنرا ساخته است. این فیلم با روایتی مستندگونه، بخشهایی از تاریخ سیاسی ایران را بازآفرینی کرده و جوایزی را نیز در جشنواره فجر از آن خود کرده است. فیلم «آسمان غرب» نیز با نگاهی مستند و متکی بر شخصیت ها و وقایع واقعی دفاع مقدس تولید شده و داستان زندگی علی اکبر شیرودی، خلبان دلاور ارتش جمهوری اسلامی ایران را بازگو می کند. این فیلم که محصول همکاری بنیاد فارابی، سازمان سوره و ارتش جمهوری اسلامی ایران است، موفق شد نامزد دریافت ۶ سیمرغ بلورین شود و در نهایت ۳ سیمرغ همچون جایزه بهترین فیلم از دید ملی را کسب کند. اثر دیگری که به زندگی یکی از شهدای برجسته دفاع مقدس می پردازد، فیلم «مجنون» است که با اقتباس از زندگی شهید مهدی زین الدین تولید شده. این فیلم روایتی از رابطه دو برادر در جریان عملیات خیبر در جزیره مجنون را به تصویر می کشد و توانست چهار سیمرغ جشنواره فیلم فجر را از آن خود کند. در فضایی متفاوت، فیلم «بی بدن» با نگاهی به چند پرونده قضایی واقعی تولید شده و موضوع قصاص و تأثیر آن بر زندگی روزمره خانواده ها را به گونه ای واقع گرایانه بررسی می کند. این فیلم نیز در جشنواره فجر ۴۲ به نمایش درآمد و مورد توجه منتقدان قرار گرفت. علیرغم این روند روبه رشد در سال ۱۴۰۲، در سال ۱۴۰۳ تعداد فیلم های اقتباسی با کاهش شایان توجهی همراه بود. با این وجود، فیلم هایی که با نیم نگاهی با ادبیات و تاریخ تولید شده اند، بازهم کیفیت بالایی دارند. شاخص ترین نمونه دراین میان، فیلم «زیبا صدایم کن» بود که بر طبق رمان فرهاد حسن زاده با همین نام ساخته شد. این فیلم داستان خسرو را روایت می کند؛ پدری که در آسایشگاه روانی بستری است و تمام این سال ها را با خاطره دخترش زیبا سپری کرده است. وی در روز تولد شانزده سالگی زیبا تصمیم می گیرد این روز را بسادگی پشت سر نگذارد. «زیبا صدایم کن» توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم را در چهل وسومین جشنواره فیلم فجر از آن خود کند. در مجموع، گرچه تعداد فیلم های اقتباسی در سینمای ایران نسبت به کل تولیدات هنوز اندک است، اما روند کیفی آنها رو به رشد بوده و نشان داده است این مسیر می تواند به عنوان راهبردی مؤثر برای ارتقاء محتوایی و هنری سینما دنبال شود. بازگشت به ادبیات و تاریخ، تنها بازگشت به گذشته نیست، بلکه نگاهی هوشمندانه به آینده است؛ آینده ای که در آن سینمای ایران، با استفاده از ظرفیتهای فرهنگی و روایی خود، سهمی فعال تر در گفتمان هنری جهانی خواهد داشت. منبع: مطب نما 1404/04/19 19:40:51 5.0 / 5 25 تگهای خبر: تولید , حافظه , زندگی , كیفیت این مطلب مطب نما را می پسندید؟ (1) (0) X تازه ترین مطالب مطب نما لزوم تبدیل اتحاد موقت به انسجام پایدار رقابت بزرگ درام های تلویزیونی شروع می شود آخرین تصور ما حمله به ساختمان شیشه ای بود فیلم کوتاه تلویزیون در روسیه به نمایش درآمد نظرات بینندگان مطب نما در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۵ بعلاوه ۲