پاسخ محققان دانشگاهی؛
چرا بجای شهر خود، به مراكز درمانی شهرهای دیگر بازگشت می كنیم؟
مطب نما: در كشور ما، مدت ها است كه بیماران از شهرهای كوچك یا حتی بزرگ، برای دریافت خدمات درمانی مناسب و مطابق شان خود، بجای استفاده از مراكز درمانی محل اقامتشان، به شهرها و مراكز دیگر بازگشت می كنند. پژوهشگران كشور، دلیلهای این مساله را بررسی نموده و راهكارهایی را برای رفع آن عرضه كرده اند.
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، امروزه حوزه خدمات درمانی به یك بازار رقابتی تبدیل گشته و عوامل مختلفی در بهره مندی از خدمات بیمارستانی و انتخاب مراكز درمانی توسط بیماران مؤثر واقع می شوند.
در این خصوص مدیران و برنامه ریزان مراقبت های بهداشتی درمانی باید بتوانند منابع موجود را با كارآترین و مؤثرترین وجه ممكن و در امتداد پذیرش تعداد بیماران مناسب به كار برند. در سال های اخیر با تغییر در الگوی بیماری ها، افزایش بیش از پیش هزینه های بیمارستانی، تغییرات سریع در فناوری و تجهیزات بیمارستانی و افزایش انتظارات مردم، مدیران و تصمیم گیرندگان نظام سلامت با چالش های جدی و جدیدی در این خصوص مواجه گشته اند.
بگفته پژوهشگران متخصص، امروزه تغییرات اساسی در رفتار بیماران و بازگشت كنندگان به بیمارستان ها به وجود آمده است، به شكلی كه بیماران بیشتر از همیشه از مسئولان مراكز درمانی، پزشكان و پرستاران پیرامون نحوه درمان و مراقبت و حقوق خود انتظار داشته و در انتخاب خدمات مراقبت سلامت نسبت به گذشته حساسیت بیشتری از خود نشان می دهند. بااین حال، متأسفانه طبق شواهد موجود، كیفیت خدمات ارائه شده در بعضی بیمارستان های كشور ما به خصوص در سطح بیمارستان های دولتی، پاسخگوی خواسته ها و انتظارات بیماران و همراهان آنها نبوده و باوجود بار سنگین هزینه های تشخیصی و درمانی و فناوری های پیشرفته مورد استفاده در بیمارستان ها، نارضایتی بیماران از خدمات موجود را به دنبال داشته است. این مساله اغلب موجب می شود كه بیماران بجای استفاده از امكانات محلی، به شهر یا استان های دیگر برای رفع مشكل خود بازگشت كنند.
این موضوع، دستاویز یك فعالیت پژوهشی قرار گرفته كه توسط متخصصانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب و دانشگاه محقق اردبیلی انجام شده است. در این تحقیق، به شناسایی عوامل اساسی مؤثر بر ترجیح مراكز درمانی سایر شهرستان ها توسط بیماران بومی پرداخته شده كه از آن به فرار مشتریان محلی مورد اشاره است.
در این پژوهش، شماری از نخبگان حوزه سلامت شهرستان سراب و نیز خانواده ها یا خود بیمارانی كه مراكز درمانی سایر شهرستان ها را بر مراكز درمانی سراب ترجیح داده بودند، مشاركت داشته اند. از بین مصاحبه شوندگان 5 نفر دارای مدرك دكترای تخصصی، 4 نفر دكترای عمومی، 2 نفر فوق لیسانس، 7 نفر لیسانس، یك نفر فوق دیپلم و سه نفر دیپلم یا كمتر بودند. ازنظر شغلی نیز 9 نفر پزشك، دو نفر پرستار، سه نفر كارمند، سه نفر بازنشسته، یك نفر هیئت علمی و شش نفر شغل آزاد بودند. داده های موردنیاز این پژوهش نیز با استفاده از دو روش كتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است.
نتایج این تحقیق نشان داد كه درمجموع، 9 عامل ظرفیت فرهنگی-اجتماعی، تنوع مراكز درمانی، منابع انسانی، تصویر ذهنی و اعتماد عمومی، مدیریتی، رفتاری، خدمات و تجهیزات پزشكی بعنوان اصلی ترین عوامل مؤثر بر ترجیح مراكز درمانی سایر شهرستان ها شناخته می شوند.
در این رابطه، آزاد ناطقی، محقق مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب و همكارش می گویند: «نتایج این پژوهش نشان میدهد كه منابع انسانی، بر ترجیح مراكز درمانی سایر شهرستان ها توسط بیماران بومی شهرستان تأثیرگذارند. فاكتورهای مربوط به این عامل شامل نبود پزشكان متخصص و فوق تخصص در بعضی رشته ها، وجود سابقه اشتباهات پزشكی و پخش سریع اخبار مربوطه در شهرستان، برخی تعلل ها در تشخیص و درمان به هنگام، میانگین پایین تجربه در میان نیروهای پزشكی، كمبود پزشكان متخصص مجرب در برخی از رشته ها و نیروهای كادر درمانی، عدم حضور تمام وقت برخی پزشكان به سبب غیربومی بودن مثل متخصص رادیولوژی، ماندگاری پایین نیروهای پزشكی متخصص بعد از كسب تجربه و در كل كم تجربه بودن نیروهای انسانی است».
طبق این نتایج، «پیش نیاز وجود برخی از پزشكان متخصص یا فوق تخصص، ایجاد و راه اندازی بخش های تخصصی یا فوق تخصصی و تجهیزات پزشكی پیشرفته مدرن در بیمارستان ها است كه بایستی اول این ها را راه اندازی و سپس مبادرت به جذب پزشكان كنند. همین طور ایجاد زمینه آرامش روحی، امنیتی، خانوادگی و امكانات رفاهی و تسهیلات لازم برای جذب و ماندگاری پزشكان متخصص و فوق تخصص باتجربه در تمام رشته ها در شهرستان ها از ضروریات است».
همین طور بر طبق این نتایج، مجریان پژوهش، توجه جدی به سیستم تشویق و تنبیه در جهت تجلیل و تقدیر از كادر پزشكی و درمانی شایسته یا بازخواست فرد یا افرادی كه در فرآیند درمانی بیماران كوتاهی می كنند را پیشنهاد كرده اند.
از دیگر پیشنهادهای حاصل از این پژوهش كه توسط ناطقی و همكارش برای كاهش فرار مشتریان محلی بیمارستان ها و مراكز درمانی ارائه شده است، می توان به موارد زیر اشاره كرد:
- جدایی ناظر و عامل در سیستم و ایجاد سیستم نظارتی و پایش منظم عملكردی مراكز
- برنامه ریزی منظم و مرتب برای تمام پزشكان متخصص و نظارت و كنترل مرتب حضور فیزیكی
- رفتار و عملكرد مؤثر پزشكان و مسئولین فنی در واحدهای پاراكلنیك
- نظارت مستمر و پایش مرتب و دوره ای كیفیت و كمیت خدمات ارائه شده در واحدهای پاراكلنیكی در سطح شهرستان
- پیگیری و پایش علل ارجاع و حتی اعزام بیماران به مراكز درمانی سایر شهرستان ها
- دریافت اطلاعات و آمار ماهیانه مراجعین به مراكز درمانی و بررسی و آنالیز نیازهای آنها توسط مدیران حوزه سلامت در جهت ارتقای سیستم و ایجاد امكانات جدید
- فعال سازی طرح تكریم ارباب رجوع و رضایت سنجی مناسب از بیماران بعنوان مشتریان سازمان
- نظارت بر رعایت بهداشت و نظافت بخش های مختلف بیمارستان
- برگزاری كارگاه های آموزشی رفتار سازمانی به كلیه پرسنل
- برقراری ارتباط مناسب و توضیح بیماری و اطمینان دهی تشخیص و درمان برای بیمار و خانواده اش توسط پزشكان و كادر درمانی
- اطلاع رسانی مرتب و مناسب از قابلیت های جدید امكانات و توانمندی و شایستگی های پزشكان و پرسنل مراكز درمانی در سطح شهرستان
- اعتمادسازی در مردم شهرستان با برگزاری همایش های دوره ای جهت اطلاع رسانی و آگاه سازی مردم شهرستان با مشاركت فعال پزشكان و كادر درمانی و مردم و مسئولان شهرستان.
این یافته های پژوهشی توسط پژوهشگران فوق الذكر در مجله «مدیریت بهداشت و درمان» وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات به چاپ رسیده است.
منبع: مطب نما
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب