مشروب دست ساز چگونه می كشد و كور می كند؟
مطب نما: مشروبات دست ساز در همه جای دنیای هر ساله افراد زیادی را با مشكلات جدی سلامت و حتی مرگ روبرو می كند؛ اما چه عاملی سبب مرگبارشدن مشروبات الكلی دست ساز می شود؟
به گزارش مطب نما به نقل از ایسنا، «عصرایران» نوشت: نتایج تحقیقات نشان داده است عدم دقت در فرایند تولید و به اصطلاح «تولیدات زیرزمینی» باعث می گردد كه محصول نهایی تهدیدی برای سلامت مصرف كنندگان باشد. تمامی بررسی ها در ارتباط با این گروه مشروبات الكلی در نهایت به حضور «متانول» در آن ختم می گردد. البته افزودنی های غیر مجاز و بی ربطی مانند دیازپام، هیستامین و به خصوص آمفتامین ها كه ریسك بالایی دارند را هم نباید فراموش كرد و همه اینها برای كاهش هزینه تولید مشروب دست ساز است.
متانول بعنوان حلّال در محلول های چاپ و تكثیر، چسب ها، رنگ ها و جلادهنده ها، استفاده می گردد. متانول با فرمول شیمیایی CH۳OH ساده ترین الكل است. متانول همینطور به نام های الكل چوب، نفتای چوب، كاربینول یا متیل هیدرات هم شناخته می گردد و استفاده از آن یكی از دلایل شایع «مسمومیت با الكل» به حساب می آید.
متانول ارتباط نزدیكی با اتانول دارد. اتانول نوعی الكل است كه همواره در نوشیدنی های الكلی مانند آبجو و... یافت می گردد اما متانول بسیار سمی تر از آن است.
متانول از نظر رنگ، بو و مزه شبیه اتانول به نظر می آید اما مصرف مقدار كمی از آن هم می تواند باعث صدمه های جدی یا حتی مرگ انسان شود.
متانول به مقدار بسیار كم طی تخمیر (فرآیندی كه در آن الكل از محصولات گیاهی مانند انگور، سیب یا غلات تهیه می شود) شكل می گیرد. اما همان گونه كه عنوان شد، استفاده از افزودنی های غیر مجاز و خطرناك، مواد شیمیایی و همینطور اشتباهاتی مانند استفاده از چوب میوه مورد استفاده برای تهیه نوشیدنی الكلی می تواند باعث افزایش سطوح این ماده در محصول نهایی شود. متانول به مقدار بسیار كم در نوشیدنی های الكلی مانند آبجو وجود دارد اما نه به آن اندازه كه باعث بروز مشكل شود.
در شرایطی كه شركت های تولیدكننده نوشیدنی های الكلی از فناوری های پیشرفته برای بررسی سطوح متانول و جداسازی آن استفاده می نمایند، افرادی كه نوشیدنی های الكلی دست ساز تهیه می كنند از این شرایط بی بهره هستند كه این امر روند جداسازی را دشوار می كند. باید به این نكته اشاره داشت كه در خانه هیچ روش امنی برای تشخیص متانول از اتانول وجود ندارد.
نشانه های مسمومیت با متانول
تمایز بین اولین نشانه های مسمومیت با متانول از اثرات عادی مصرف الكل می تواند دشوار باشد. مصرف كننده مشروبات الكلی دست ساز امكان دارد علائم خفیفی مشابه با مستی ناشی از مصرف الكل را طی یك ساعت تجربه كند كه با حالت تهوع، استفراغ و درد شكمی همراه می گردد. علائم اولیه مواجهه با متانول به صورت معمول از شدت كمتری نسبت به علائم ناشی از مواجهه با همان مقدار اتانول برخوردار می باشند.
پس از ۱۲ تا ۲۴ ساعت، علائم چشمگیرتری مانند سردرد، سرگیجه، ضعف عمومی، تاری دید یا از دست دادن كامل بینایی، افت عملكرد دستگاه عصبی مركزی، اسیدوز، تشنج و خونریزی مغزی و حتی كما پدیدار می شوند.
نادیده گرفتن این شرایط می تواند به تشخیص اشتباه یا تاخیر در تشخیص منجر شود.
مواجهه با علائم در رابطه با بینایی مانند تاری دید یا دشواری در مشاهده نور روشن از بروز دردسری بزرگ برای فرد حكایت دارند و باید برای مقابله با مسمومیت كاری كرد. با افزایش سطوح سمی اسید فرمیك در خون، مسمومیت با متانول می تواند به مرگ در نتیجه نارسایی تنفسی منجر شود.
متانول چگونه به بدن صدمه می رساند؟
متانول مصرفی به صورت كامل جذب می گردد و ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد از مصرف، غلظت آن در خون به نقطه اوج می رسد. بعد از جذب، متانول در آب كلی بدن توزیع شده و امكان دارد به زجاجیه و مایع مغزی نخاعی هم راه یابد.
افزون بر مصرف خوراكی، مسمومیت با متانول می تواند به واسطه استنشاق یا تماس طولانی مدت با پوست هم شكل بگیرد.
متانول سمّیت بالایی در بدن انسان دارد. مصرف تنها ۱۰ میلی لیتر متانول خالص و متابولیز آن به اسید فرمیك می تواند باعث نابینایی به واسطه تخریب عصب بینایی شود. نابینایی دائمی، نگران كننده ترین عارضه بلندمدت در بازماندگان است. ۳۰ میلی لیتر متانول خالص می تواند بالقوه كشنده باشد. با این حال، دوز سمی متانول بسیار متغیر است. دوز كشنده به صورت معمول ۱۰۰ میلی لیتر در نظر گرفته می گردد اما برخی بیماران بعد از نوشیدن تنها ۶ میلی لیتر هم جان خویش را از دست داده و برخی دیگر بعد از مصرف ۵۰۰ میلی لیتر هم زنده مانده اند.
تقریبا ۲۰ درصد متانول توسط ریه ها و كلیه ها بدون تغییر دفع می گردد. مقدار باقیمانده در كبد متابولیز می گردد. متانول توسط الكل دهیدروژناز به فرمالدهید تبدیل می گردد كه حدودا بلافاصله توسط آلدهید دهیدروژناز به اسید فرمیك، ماده ای سمی كه در زهر مورچه هم یافت می شود، تبدیل می گردد.
بیشتر مشكلات ویرانگر مصرف متانول به واسطه انباشت اسید فرمیك در خون شكل می گیرند. این ماده متابولیسم هوازی را مهار كرده و گلیكولیز بی هوازی و تولید لاكتات را بالا می برد كه باعث اسیدوز متابولیك شدید می گردد. pH خون اغلب بین ۶.۳ تا ۷.۳ است. نتایج بدتر با اسیدوز شدیدتر مرتبط هستند.
از عوارض مصرف متانول می توان به موارد زیر اشاره كرد:
- نارسایی كلیوی
- مشكلات قلبی و گردش خون
- صدمه كبدی
- اختلالات بینایی مانند تاری دید، دید تونلی، تغییر در درك رنگ، نابینایی موقت یا دائمی
- صدمه عصبی و مغزی
به گفته پروفسور كریس ویندر متخصص سم شناسی، با گذشت زمان، قدرت بینایی فرد از بین می رود، یكپارچگی فرآیندهای تفكرش از دست می رود و شاید اندام های دیگر هم تحت تاثیر قرار بگیرند. این فرآیندی فوق العاده دردآور است.
مسمومیت با متانول چگونه درمان می شود؟
اگر نسبت به مسمومیت با متانول نگران یا مشكوك هستید، اولین مورد سفارش شده توسط تمام كارشناسان دریافت كمك پزشكی فوری است.
افرادی كه نوشیدنی های الكلی مصرف می كنند، با شرایط بعد از مصرف آشنایی دارند، از این رو هر تجربه ای غیر از آن باید مورد توجه قرار گرفته و فرد در كوتاه ترین زمان ممكن به بیمارستان مراجعه نموده یا انتقال داده شود.
پزشك می تواند با تجویز اتانول كه با توقف تولید اسید فرمیك مانع از مسمومیت می شود، مسمومیت با متانول را درمان كند. درمان هرچه زودتر آغاز شود، نتایج بهتری هم كسب خواهد شد.
پادزهر دیگری كه برای درمان مسمومیت با متانول استفاده می شود، دارویی به نام فومپیزول (Fomepizole) است. همانند اتانول، این دارو هم روند تبدیل متانول به تركیبات سمی در بدن را مهار می كند. همینطور امكان دارد پزشك همودیالیز را برای پاكسازی خون از متانول تجویز كند.
آمار و ارقام
مسمومیت با متانول در نتیجه مصرف نوشیدنی های الكلی حاوی این ماده شایع است. همچون حوادث ثبت شده در این زمینه می توان به موارد زیر اشاره كرد:
مرگ ۳۵ نفر در برزیل در سال ۱۹۹۳
مرگ ۴۹ نفر در كامبوج در سال ۲۰۱۲
مرگ ۳۸ نفر در جمهوری چك
مرگ ۴ نفر در لهستان در سال ۲۰۱۲
مرگ ۱۲۲ نفر در السالوادور در سال ۲۰۰۰
مرگ ۶۸ نفر در استونی در سال ۲۰۰۱
مرگ بیشتر از ۱۹۸۵ نفر در هند بین سال های ۱۹۷۶ تا ۲۰۱۷
مرگ ۲۳ نفر در ایتالیا در سال ۱۹۸۶
مرگ حداقل ۵۱ نفر در لیبی در سال ۲۰۱۳
مرگ ۲۰۰ نفر در ماداگاسكار در سال ۱۹۹۸
مرگ ۳۷ نفر در مالزی در سال ۲۰۱۸
مرگ ۲۳ نفر در نیجریه در سال ۲۰۱۵
مرگ ۱۷ نفر در نروژ بین سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴
مرگ ۷۲ نفر در روسیه در سال ۲۰۱۶
مرگ ۵۱ نفر در اسپانیا در سال ۱۹۶۳
مرگ ۸۱ نفر در تركیه بین سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۵
مرگ ۳۱ نفر در آمریكا در سال ۱۹۳۶
و اینك، ایران در راه این توفان مرگبار قرار گرفته است و تنها از نیمه شهریور تا ۱۷ مهر امسال، ۶۹ نفر جان خویش را از دست داده و ۱۶ تن دیگر نابینا شده اند. متأسفانه این روند همچنان ادامه دارد و مدام خبرهای تلخی از مرگ و میر و كوری افراد بر اثر خوردن متانول در گوشه و كنار ایران منتشر می گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب